Heimwee

Overvallen

Heimwee kan op de gekste momenten opduiken. Het kan komen door iets wat je meemaakt of wat je plotseling mist. Het kan je van het ene moment overvallen maar het kan ook groeien en aan je gaan vreten. In principe gaat heimwee over. Om soms later weer op andere momenten op te poppen wanneer er zich iets voordoet. Belangrijk is om te weten dat wanneer je de heimwee voedt het ook groter wordt. Act  (acceptance and commitment therapy) heeft daar een metafoor voor: “de hongerige tijger”.

Op een bepaald moment zit er een klein tijgerwelpje op je deurmat. In dit geval heimwee. Hij kijkt je vragend aan, hij moet wel honger hebben. Dus geef je hem wat te eten. Het welpje wordt een volwassen tijger en van een klein hapje moet je hem steeds meer eten geven. Doe je dat niet dan gaat hij brullen en naar je klauwen dus blijf je hem maar voeden. Het gevoel dat klein begon groeit naarmate je het voedt.

Klachten

Hoe heimwee zich manifesteert hangt van de situatie af.  Het kan bij het denken aan vroeger leiden tot meer heftige klachten. Je kan er rusteloos van worden en huilbuien van krijgen. Uiteindelijk kunnen er ook klachten ontstaan als misselijkheid of braken, buikpijn, diarree, minder eetlust, lusteloosheid, slapeloosheid tot zelfs angst of paniekaanvallen, depressie, stress en eenzaamheid.

Al staat heimwee in de DSM-5 niet als zodanig beschreven, heeft het veel weg van een aanpassingsstoornis. Een stoornis die je krijgt van stress bij een ingrijpende verandering in je leven. Net als in rouw zijn, overspannen zijn en burn-out in dit hokje passen. Het is dus niet zomaar iets.

Erkenning

De eerste stap, net als bij zoveel klachten, is erkenning. Geef toe dat je je ongelukkig voelt of klachten hebt door de heimwee.  Maak het bespreekbaar. Wanneer je het blijft ontkennen groeit het gevoel. Wanneer jij onplezieriger wordt in de omgang met andere mensen door alles wat er van binnen met je gebeurt zullen mensen zich van je verwijderen. Er komt meer begrip wanneer je omgeving weet wat er speelt. En op zware momenten kan je ook aangeven waar je op dat moment behoefte aan hebt. Mensen kunnen niet in je hoofd kijken wat er zich daar afspeelt.

Doen

Omdat het zich in ons hoofd afspeelt is er niet gelijk een passende oplossing. Het kan helpen om routines op te pakken die je toen ook had. Maar hou je ook aan je nieuwe routines vast. Soms kunnen spulletjes van toen helpen en een bepaalde geur of muziek doet soms ook veel goeds. Het heeft geen zin om in kringetjes te denken. Of krampachtig vasthouden aan hoe het kon zijn. Mindfulness kan het bijvoorbeeld makkelijker maken, sporten kan ook helpen.

Afleiding is goed. Ga er op uit en doe leuke dingen. Wanneer je druk bent met wat anders heb je minder tijd om te mijmeren. Ga op onderzoek uit wat voor jou behulpzaam kan zijn. Mocht je toch steeds weer vastlopen of in een kringetje gaan denken dan is het goed om hulp te zoeken.

Schaamte

Het komt nogal eens voor dat mensen zich schamen om heimwee te hebben. Er wordt nogal eens gedacht dat het alleen bij kinderen voorkomt. Dat is absoluut niet waar, mocht je daar nog aan twijfelen.Schaamte kan ook ontstaan door dat het een gevoel is die niet past bij je hang naar avontuur, dat je het gevoel van falen hebt. Dit is complete onzin. Soms spelen er nog andere zaken die het versterken. Denk bijvoorbeeld aan tegenslag of het verlies van dierbaren.

Schaamte versterkt het gevoel van eenzaamheid en depressie omdat je je nog meer kan gaan afsluiten. Belangrijk is dat je compassie voor jezelf hebt. Gun je het gevoel van ongenoegen. Het is er nu eenmaal. En wat ontzeg jij jezelf wanneer je toegeeft aan het gevoel in plaats van het onder ogen ziet. Vaak is het gevoel van heimwee bij volwassenen een hang naar wat er ooit was. Belangrijk is dus om te ontdekken wat voor gevoel de heimwee je geeft. En is dat nog steeds zo of is dat iets van vroeger.

Vraag jezelf af wat je doel is en wat je het liefst wilt. Wanneer jij jezelf deze vraag op een donker moment stelt dan zal het doel waarschijnlijk net zo donkergekleurd zijn. Belangrijk is om eerst afstand van je gevoel te nemen en er als een soort helikopter boven te gaan hangen. Het is de kunst om vrij te denken en te dromen. Of deze dromen werkelijkheid kunnen wordt of niet is in eerste instantie niet relevant. Best moeilijk voor veel mensen. Toch weet ik zeker dat jij het kan, misschien met een beetje hulp. Dus weet dat ik er voor je ben wanneer je vrij wilt denken.