Imposter

Bedrieger

Het Imposter-syndroom, ook wel bekend als het Impostor-fenomeen of Impostor-gevoel, is een psychologisch patroon waarbij mensen, ondanks externe bewijzen van hun competentie, een aanhoudend gevoel van zelftwijfel hebben, en een angst om ontmaskerd te worden als een bedrieger

Je hebt meer de neiging om jouw eigen prestaties te bagatelliseren en deze toe te schrijven aan externe factoren, zoals geluk, timing of de inspanningen van anderen. In plaats deze toe te schrijven aan jouw eigen kunde en kennis.

Je kan je om twee redenen een Imposter voelen. Je kan je slechter voelen dan dat je bent of je doet je minder goed voor dan je eigenlijk bent of kan.

Boven

Wanneer je de gedachten hebt dat de buitenwereld een positiever beeld heeft van jou dan dat jij jezelf voorhoudt, geeft dat een ongemakkelijk gevoel. Het dwingelandje, het stemmetje in jouw hoofd vind je niet goed genoeg en eigenlijk dat je niet capabel genoeg bent. Zij* houd je voor dat je eigenlijk maar wat doet. Dat er een moment komt dat je ontmaskerd zal worden en dat iedereen kan zien dat je de boel al die tijd hebt voorgelogen. Fake it until you make it, of niet. Je gaat nog harder werken om dat jouw dwingelandje zegt dat het niet goed genoeg is en dat je nog beter je best moet doen. Je werkt jezelf over de kop en dat stemmetje in jouw hoofd blijft maar doorzeuren. Dat levert heel veel stress op, en daar word je ongelukkig van omdat je continue aan het toppen van jouw kunnen werkt. Dat doe je niet voor de buitenwereld maar omdat het stemmetje in jouw hoofd zegt dat je een fraudeur bent.

Misschien herken jij het wel. Je krijgt een compliment dat je iets goed hebt gedaan, maar in plaats trots of tevreden te zijn, bagatelliseer je het en zegt dat je mazzel had of dat iedereen het kan.

Beneden

Het kan ook zorgen dat je de lat juist heel laag legt voor. Je dekt je alvast in dat je het niet kunt. Dan valt het altijd mee en zullen de mensen nooit over je heen vallen wanneer je minder presseert. Je had het immers al gezegd dat je het niet kunt. Het vervelende is dat het jouw zelfvertrouwen ondermijnt en je belemmert om jouw volledige potentieel te benutten. Je kunt jezelf terugtrekken uit uitdagingen of kansen, omdat je bang bent om te falen en ontmaskerd te worden als een bedrieger. Het is een vicieuze cirkel waarin je jezelf steeds kleiner maakt en jouw successen minimaliseert.

Onzeker

Veel hebben hier last van, met name vrouwen. Zelfs zeer getalenteerde en succesvolle mensen hebben te dealen met een interne stem die ze zegt dat ze niet volstaan. Dit wordt vaak veroorzaakt door te willen voldoen aan de hoge verwachtingen. En het komt ook voort uit onzekerheid en perfectionisme.

Ik betrapte mij laatst ook op dit gevoel. In een gesprek zei ik dat ik nogal een saai leven heb. Zelf ervaar ik het niet echt als saai, maar meer als relaxed, geen wilde dingen. Toen wij verder kletsten over wat we gedaan hadden, onze cv’s zeg maar doornamen, merkte hij op dat ik helemaal geen saai leven had maar een heel avontuurlijk en vrij leven had. Ik kon alleen maar antwoorden dat het alleen maar te maken had met keuzes die ik maakte.

Het is belangrijk om je bewust te worden van die negatieve gedachten en ze vervolgens uit te dagen. Erken jouw successen en weet dat je ze verdient. Praat met anderen over je gevoelens en ontdek dat velen dezelfde twijfels hebben. Omarm uitdagingen en accepteer dat fouten maken normaal is. Het gaat er niet om perfect te zijn, maar om te groeien en te leren. Vanuit ACT (Acceptance en Commitment Therapry) zijn dit waardevolle gesprekken. Een beetje provocatief en door heerlijk diffusie toe te passen. Wil jij ook dat dwingelandje naar waarde in kunnen schatten? Bij mij ben je aan het juiste adres. En nu ik dit schrijf schreeuwt mijn dwingelandje hoe ik dat nu kan zeggen. Een leuk boek om te lezen is  Fuck de onzekerheid een boek over hoe succesvolle vrouwen hier mee omgaan.

*In deze situatie denk ik dat het stemmetje in jouw hoofd eerder een vrouw dan een man is. Over het algemeen zijn vrouwen veel harder in hun oordeel naar een ander dan mannen. Mannen scheppen tegen elkaar op en vrouwen zijn heel kritisch naar andere vrouwen en dan ook nog eigenlijk achter hun rug om. Misschien erg platgeslagen maar toch lijkt mij de stem die in je hoofd zit te zeuren dat je een Imposter, bedrieger bent. Maar dit even ter zijde.